OR mag meer aandacht hebben voor rol vertrouwenspersoon

Het ministerie van sociale zaken en werkgelegenheid heeft in 2018 een onderzoek uitgevoerd naar de rol en positie van vertrouwenspersonen in organisaties. Dit onderzoek laat zien dat er op het gebied van deze rol en positie nog veel te verbeteren valt. Een paar belangrijke conclusies zijn:

Gemiddeld genomen heeft 51 % van de organisaties een vertrouwenspersoon aangesteld. Vooral de grotere organisaties met 100 of meer werknemers (91%) hebben een vertrouwenspersoon (intern uit de organisatie of extern) aangesteld.
Veel vertrouwenspersonen ervaren hun rol als kwetsbaar. Er kan sprake zijn van druk uit de organisatie die van invloed kan zijn op het goed kunnen uitoefenen van hun taak. Er kan alleen sprake zijn van een sociaal veilige omgeving als er voldoende draagvlak is voor deze rol bij directie en management van een organisatie.
De bekendheid van de vertrouwenspersoon is een punt van aandacht en voor verbetering vatbaar.

Hoewel de positie en de rol (nog) niet expliciet wettelijk is vastgelegd wordt de rol hiervan als steeds belangrijker ervaren. De Inspectie SZW ziet de vertrouwenspersoon als een belangrijk onderdeel van het PSA-beleid (Psycho sociale arbeidsbelasting) van werkgevers. PSA is wel in de ARBO-wet verankerd.

Wat kan of moet de rol en verantwoordelijkheid van de OR hierbij nu zijn?

Vanuit de WOR heeft de OR de verantwoordelijkheid om toe te zien op ongewenste omgangsvormen binnen een organisatie. Voor een OR betekend dit ook om eens bij zichzelf te rade te gaan of en hoe de rol en positie van de vertrouwenspersoon is verankerd in de organisatie.In onze praktijk maken wij mee dat onderwerpen zoals ongewenste omgangsvormen en discriminatie voor een OR moeilijk zijn om voldoende tijd en aandacht aan te besteden.Meestal komt de OR in beeld als er al sprake is van situaties waar iets al goed mis is. Toch is dit onderwerp bij uitstek geschikt om te laten zien dat je actief bent . Hierdoor maak je je als OR “echt” zichtbaar en help je mee aan het verbeteren van de arbeidsomstandigheden in jouw organisatie.

Wat zou je als OR kunnen doen om dit onderwerp bespreekbaar te maken?

Vraag bij je achterban naar de bekendheid van en de ervaring met een vertrouwenspersoon. Let wel op voor privacy gevoelige onderwerpen.
Ga eens met vertrouwenspersonen in gesprek over hun rol en positie in de organisatie.
Zet het onder werp eens op de agenda van met de bedrijfsarts of het Sociaal Medisch Team.
Check of PSA expliciet en de vertrouwenspersoon impliciet een onderdeel is van de RI&E. De OR kan/moet participeren in het ontwerpen, uitvoeren en kennis nemen van de uitkomsten hiervan.
Maak na eigen onderzoek van dit onderwerp eens een thema om met de bestuurder hierover in gesprek te gaan. Dit zou kunnen in de vorm van een initiatiefvoorstel.
Koppel terug aan je achterban dat je als OR hier aandacht aan besteedt. Dit maakt dat het onderwerp (nog) meer gaat leven in de organisatie. Op die manier ben je als OR ook weer zichtbaar.